7.8 BÜYÜKLÜĞÜNDEKİ DEPREM NE KADAR GÜÇLÜ?
Sismologlar, Türkiye’nin güneydoğusundaki yoğun nüfuslu bir bölgeyi vuran ve İsrail ile Kıbrıs kadar uzakta hissedilen bir depremin yıkıcı ölçekte öldürücü olacak kadar güçlü ve yüzeye yakın olmasından korkuyor. Suriye ve Türkiye’deki yetkililer en az 200 kişinin öldüğünü ve sayının artmasını beklediklerini söyledi.
Amerika Birleşik Devletleri Jeolojik Araştırma Kurumuna (USGS) göre sabah 04.17’de meydana gelen depremin büyüklüğü 7,8 olarak ölçüldü. Uzmanlar, depremlerin çok daha güçlü olabileceğini ancak sayısal büyüklükten daha önemli olan şeyin yakınlarda çok sayıda insanın yaşayıp yaşamadığı ve derinlik veya bir depremin geniş bir alanı etkileyecek kadar yüzeye yakın olup olmadığıyla birleştirilen göreceli güç olduğunu söyledi.
https://www.nytimes.com/2023/02/05/world/europe/how-strong-is-a-magnitude-7-8-quake.html
TÜRKİYE VE SURİYE'Yİ VURAN GÜÇLÜ DEPREMDE 500'DEN FAZLA İNSAN HAYATINI KAYBETTİ
Türk ve Suriyeli yetkililer, pazartesi günü Türkiye’nin güneyini ve Suriye’nin kuzeyini sallayan güçlü depremde 500’den fazla insanın öldüğünü ve düzinelerce binanın yıkıldığını bildirdi.
Türkiye’nin son yıllardaki en kötü sismik olayı olan ve milyonlarca Türk vatandaşının, yerinden edilmiş Suriyelinin ve mültecinin yaşadığı bir alanı sallayan 7,8 büyüklüğündeki deprem, çok sayıda artçı şokla birlikte geniş bir bölgede hissedildi. Lübnanlı yetkililer, depremin Lübnan’da da hissedildiğini söyledi.
TÜRKİYE'NİN GÜNEYİNDE İKİNCİ BİR BÜYÜK DEPREM OLDU
Türkiye pazartesi günü ülkenin güneydoğusunda 12 saatten az bir süre içerisinde ikinci kez kez depremle sallandı.
İstanbul merkezli Kandilli Rasathanesi yerel saatle 13.24’te Kahramanmaraş’ta 7,5 şiddetinde ikinci bir deprem meydana geldiğini duyurdu.
https://www.bnnbloomberg.ca/turkey-s-south-hit-by-a-second-high-magnitude-earthquake-1.1879894
YIKICI DEPREMDEN SONRA ÖLÜ SAYISI 1500’Ü AŞTI
7.8 büyüklüğünde büyük bir depremin Türkiye’nin güney bölgelerini sarsmasından sonra Türkiye ve Suriye’de en az 1504 kişi hayatını kaybetti.
Suriye resmi haber ajansı SANA, Suriye’de çoğunlukla Halep, Hama, Lazkiye ve Tartus bölgelerinde toplam en az 592 kişinin hayatını kaybettiğini ve 1089 yaralı olduğunu bildirdi.
TÜRKİYE VE SURİYE'Yİ VURAN BÜYÜK DEPREM HAKKINDA BİLİNENLER
ABD Jeolojik Araştırma Kurumuna (USGS) göre deprem 18 kilometre derinlikte meydana geldi ve merkezi Türkiye’nin güneyiydi. USGS araştırma jeoloğu Alex Hatem, 11 saat içinde bölgede büyüklüğü en az 5 olan 13 önemli artçı sarsıntı yaşandığını belirtti. Bilim insanları ana depremden 9 saat sonra meydana gelen 7,5 büyüklüğündeki depremin artçı bir şok olup olmadığını araştırıyor. Hatem, durumun böyle göründüğünü söyledi. Hatem şunları ifade etti: “Ana depremin büyüklüğü değerlendirildiğinde, daha fazla artçı depremin olması kesinlikle beklenmektedir. Artçı sarsıntıların ilerleyen gün, hafta ve aylarda da sürmesini bekliyoruz.” –Bu Ne Tür Bir Depremdi?–
Araştırmacılar depremin, iki tektonik plakanın aşağı yukarı hareket etmek yerine yatay olarak birbirinin yanından kaydığı bir doğrultu atımlı sarsıntı olduğunu söyledi. –Deprem Neden Bu Kadar Yıkıcıydı? –Hatem, depremin karada yaşanan en büyük doğrultu atımlı sarsıntılardan biri olduğunu söyledi. “Üstelik nüfusun yoğun olduğu bölgelere yakın bir yerde meydana geldi.” dedi.
https://apnews.com/article/turkey-earthquake-science-explainer-67ca711fbed2c39b1ca37d1bd9c4fd27
TÜRKİYE DEPREMİ BİLİME GÖRE NEDEN BU KADAR ÖLDÜRÜCÜ OLDU?
Pazartesi günü erken saatlerde Türkiye’nin güneyinde büyük ve ölümcül bir deprem meydana geldi. 7,8 büyüklüğündeki deprem şimdiye kadar Türkiye ve komşu Suriye’de 2.600’den fazla insanın ölümüne neden oldu ve bu sayıların artması bekleniyor. Ayrıca deprem onlarca yıkıcı artçı şoku tetikledi. Neden bu bölgede depremler oluyor ve son olay ne kadar sıra dışı? İşte şimdiye kadar bildiklerimiz şunlar: Türkiye’nin Gaziantep ilinin Nurdağı ilçesi yakınlarında yerel saatle 04.17’de meydana gelen deprem, Türkiye ve komşu Suriye’de yıkıma ve ölüme neden oldu. İnsanlar sarsıntıyı Kıbrıs’tan Lübnan’a kadar hissetti. Türkiye bir deprem bölgesinde bulunuyor. Üç tektonik fay -Arap, Anadolu ve Afrika fayları- bu bölgede buluşuyor. Vahim ölü sayısı birkaç faktörün bir sonucu: depremin boyutu; yüzeye nispeten yakın olması ve insanların yaşadığı yerlere yakınlığı. Pazartesi günkü deprem, yüzeyin yaklaşık 17 kilometre altında meydana geldi. Bu, sismik dalgaların daha yoğun sarsıntıya yol açtığı anlamına geliyor. ABD Ulusal Deprem Bilgi Merkezinden Yaareb Altaweel, bu depremin artçı şoklarının da büyük olduğunu ve devam etmesinin beklendiğini söyledi. Altaweel, “Şimdiye kadar yaklaşık 40 artçı şokumuz var. (…) Medyanın dikkatini çeken büyük olanlar ama artçı sarsıntılar da yıkıcı olabiliyor.” dedi. U.S. Geological Survey (USGS) bu olayla ilgili raporunda, “Bazı dirençli yapılar olmasına rağmen, bu bölgedeki nüfusun deprem sarsıntısına karşı son derece savunmasız yapılarda yaşadığı” konusunda uyarıda bulundu. USGS, donatısız tuğla duvar ve alçak beton çerçeveler kullanan binaların en büyük risk altında olduğunu vurguladı. Bu malzemeler sarsıntıyla birlikte salınamayacak kadar serttir ve bükülme olasılığı daha yüksektir, bu da feci çökmelere yol açar. Daha iyi bina yönetmelikleri yardımcı olabilirdi ancak derinde olmayan 7,8 büyüklüğündeki deprem, Türkiye’de kuzeyden farklı olarak bu kadar büyük sarsıntıların yaşanmadığı bir bölgede çok yoğun sarsıntılara neden oldu.
https://www.washingtonpost.com/science/2023/02/06/turkey-earthquake-magnitude/
YIKICI DEPREMİN ARDINDAN NATO BAYRAKLARI YARIYA İNDİ
Türkiye’de meydana gelen büyük depremin ardından NATO’nun Brüksel’deki merkezinde dün bayraklar yarıya indi. Türkiye’nin de üyesi olduğu 30 üyeli İttifak Twitter üzerinden yaptığı bir paylaşımda arama kurtarma çalışmalarına verdiği katkının altını çizdi.
Paylaşımda, “20’yi aşkın NATO müttefiki ve aralarında üyeliğe davet edilen Finlandiya ve İsveç’in de olduğu ortaklardan 1400’ü aşkın arama kurtarma personeli, yıkıcı depremde arama kurtarma çalışmalarına katkı vermek üzere Türkiye’ye gönderildi.” denildi.
Açıklamaya göre NATO ve ortakları Türkiye’ye sismik uzmanlar, arama kurtarma ekipleri, köpekler, sağlık personeli ve erzak gönderiyor.
NATO Sözcüsü Oana Lungescu, “Bu zor zamanda müttefikimiz Türkiye’nin ve depremden etkilenen herkesin yanındayız. NATO müttefikleri ihtiyaç sahiplerine daha fazla yardım vermeye de hazırdır.” dedi.
TÜRKİYE VE SURİYE'DEKİ DEPREMLER BU ASRIN EN AMANSIZ DEPREMLERİ ARASINDA YER ALIYOR
Arama ve kurtarma ekipleri enkazdan daha fazla ceset çıkardıkça Türkiye ve Suriye’deki ölü sayısı artmaya devam ediyor ve bu da pazartesi günkü depremleri bu yüzyılın en amansız depremlerinden biri haline getiriyor.
Yetkililer, bölgeyi harap eden iki güçlü depremin ardından bu hafta enkazı incelemeye devam ediyor. Ekipler çöken binalarda daha fazla kurban buldukça ölü sayısının artması bekleniyor.
Dünya Sağlık Örgüt, sayının 20 bini aşabileceğini söyledi.
Ön raporlar, bu hafta Türkiye ve Suriye’de meydana gelen depremleri şimdiden onlarca yılın en yıkıcı depremleri arasına yerleştirdi.
TÜRKİYE DEPREMİ BİNLERCE YILDIR OLUŞUMUNU TAMAMLAMIŞ OLABİLİR
Türkiye’nin güneyi ve Suriye’nin kuzeyinde geniş bir alanı harap eden deprem, binlerce yıllık bir süreç içinde gelişmiş olabilir. Depremin merkez üssü Gaziantep’ti ama Suriye, İsrail ve Lübnan’da dahil olmak üzere çok daha geniş bir alanda hissedildi. Türkiye dünyada sismik olaylar açısından en aktif ülkelerden biri. Dolayısıyla depremler Türkiye için sürpriz değil. Türkiye, etkili bir şekilde yanlamasına doğru sıkıştıran iki büyük tektonik levha arasında yer alıyor. Bu depreme Doğu Anadolu Fay Hattı yol açtı. Daha önce de bu hatta bir dizi deprem meydana geldi. Bu durum, bu depremi bölge için son derece nadir kılıyor. Bu bölgede meydana gelen son deprem 2020 yılında Elazığ’da gerçekleşti. Doğu Anadolu Fayı Türkiye’nin güneydoğusundan başlayarak yaklaşık 700 kilometre uzunluğunda. Kuzey Anadolu Fayı ise ülkede depreme en fazla yol açan faylardan biri ve sıklıkla San Andreas Fay Hattıyla kıyaslanıyor. Bilim insanları, Doğu Anadolu Bölgesi’nde bilhassa 1513, 1872 ve 1893 yıllarında meydana gelen önceki üç depremin fay hattında üzerinde gerilim oluşturup nihayetinde bu feci depreme yol açmış olabileceğine inanıyor. Teorik olarak 7.8 şiddetindeki bu depremi geçmişteki depremler inşa etmiş olabilir.
https://www.newsweek.com/turkey-earthquake-cause-thousands-years-previously-faults-1779763
TÜRKİYE-SURİYE DEPREMİ NE KADAR BÜYÜKTÜ
Pazartesi günü Türkiye ve Suriye’de meydana gelen 7,8 büyüklüğündeki deprem ve ardından meydana gelen 7,5 büyüklüğündeki deprem 15.000’den fazla kişinin ölümüne ve çok daha fazlasının da kaybolmasına neden oldu. Güncel tahminlere göre Suriye’de 400’den fazla bina çöktü ve en az 1300’ü hasar gördü, Türkiye’de ise en az 5.600 yapı yıkıldı.
California’daki Loma Prieta depremi, San Francisco Körfez Köprüsü’nün kısmen yolcuların üzerine çökmesine neden olacak kadar güçlü bir şekilde sarsmıştı. 1989 yılındaki depremde 63 kişi ölmüş, 3700’den fazla kişi de yaralanmıştı. Bu deprem 6,9 büyüklüğündeydi.
Bu olaylar arasındaki hasar farkı kısmen altyapı ile ilgilidir ancak aynı zamanda sismik aktiviteyi nasıl rapor ettiğimizle de ilgilidir. Büyüklüğün kaydedilmesi bilim insanlarına depremlerin ölçeği hakkında bir fikir verir ancak bu olayları ölümcül yapan şey açığa çıkardıkları enerjidir. Büyüklük logaritmiktir, yani farklılıklar üsseldir. Türkiye-Suriye’de meydana gelen 7,8 şiddetindeki deprem, 6,9 şiddetindeki Loma Prieta depreminden yaklaşık 20 kat daha güçlü kuvvetler açığa çıkarmıştır.
Bu büyüklükteki depremlerin büyüklükleri logaritmik ölçekte ölçülür: moment büyüklüğü. Bu, bir tamsayıdan diğerine olan mesafenin 10 kat fark ettiği anlamına gelir. 7,0’lık bir deprem 6,0’lık bir depremden 10 kat, 5,0’lık bir depremden ise yüz kat daha güçlüdür.
https://www.washingtonpost.com/world/2023/02/08/how-big-was-turkey-syria-earthquake/